Những Quy Định Quan Trọng Về Tháo Dỡ Nhà, Công Trình

Nắm vững những quy định là cơ sở quan trọng để đảm bảo quá trình tháo dỡ diễn ra an toàn, hợp pháp và hiệu quả, đồng thời tránh các rủi ro pháp lý có thể phát sinh.

Tháo dỡ công trình là một phần không thể thiếu trong quá trình xây dựng và cải tạo. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và tuân thủ pháp luật, việc nắm rõ các quy định về tháo dỡ là điều vô cùng quan trọng. Hãy cùng Cơ Giới Huy Tuấn tìm hiểu những quy định thiết yếu qua bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn.

Vì sao cần phải hiểu rõ các quy định về tháo dỡ?

Hiểu rõ và tuân thủ quy định về tháo dỡ công trình là cần thiết vì:

  • Đảm bảo an toàn lao động: Tuân thủ biện pháp an toàn, sử dụng đúng thiết bị bảo hộ giúp giảm thiểu nguy cơ tai nạn, bảo vệ sức khỏe cho người tham gia tháo dỡ và cộng đồng xung quanh.
  • Lập kế hoạch tháo dỡ hiệu quả: Chủ đầu tư và nhà thầu cần hiểu rõ quy định để lập kế hoạch tháo dỡ chi tiết, đúng quy trình, tối ưu chi phí. Ví dụ, khi tuân thủ quy định về phân loại, thu gom và xử lý chất thải, nhà thầu sẽ tránh được việc lãng phí tài nguyên và vi phạm pháp luật về môi trường.
  • Tránh rủi ro pháp lý: Tháo dỡ công trình phải được cấp phép và triển khai các biện pháp an toàn theo quy định. Vi phạm có thể dẫn đến xử phạt hành chính, đình chỉ thi công, hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng.
Hiểu rõ các quy định về tháo dỡ có ý nghĩa quan trọng
Hiểu rõ các quy định về tháo dỡ có ý nghĩa quan trọng

Các quy định tháo dỡ đối với từng loại công trình 

Công trình dân dụng (nhà ở)

Việc tháo dỡ nhà ở phải tuân thủ Điều 118 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung 2020) như sau:

  • Thông báo kế hoạch: Chủ sở hữu phải thông báo cho cơ quan quản lý và chính quyền địa phương.
  • Biện pháp tháo dỡ: Lập kế hoạch tháo dỡ và xử lý vật liệu tuân thủ quy định bảo vệ môi trường.
  • An toàn lao động: Tổ chức phá dỡ cần đảm bảo an toàn lao động, xử lý chất thải. Đồng thời, giám sát và nghiệm thu đúng quy định.

Công trình công nghiệp (nhà máy, xí nghiệp)

Tháo dỡ công trình công nghiệp yêu cầu quy trình phức tạp:

  • Điều kiện phá dỡ: Theo khoản 1 Điều 118 Luật Xây dựng 2014, phá dỡ trong các trường hợp: giải phóng mặt bằng, nguy cơ sập đổ, xây dựng trái phép hoặc hết thời hạn sử dụng.
  • Phương án phá dỡ: Khoản 3 Điều 42 Nghị định 06/2021/NĐ-CP yêu cầu chủ đầu tư lập phương án phá dỡ, bao gồm biện pháp an toàn, phòng chống cháy nổ, bảo vệ môi trường và xử lý chất thải. Nếu công trình ảnh hưởng lớn đến cộng đồng, cần cơ quan chuyên môn thẩm định.
  • Trách nhiệm phá dỡ: Chủ đầu tư, chủ sở hữu, hoặc người quản lý công trình phải tổ chức phá dỡ. Nếu không thực hiện, cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ cưỡng chế theo quy định.

Công trình thuộc diện quy hoạch, giải tỏa

Tháo dỡ công trình trong quy hoạch, giải tỏa phải tuân thủ quy định chung về xây dựng:

  • Trách nhiệm phá dỡ: Theo Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi 2020) và Nghị định 06/2021/NĐ-CP, chủ sở hữu, người quản lý hoặc sử dụng công trình phải chịu trách nhiệm phá dỡ. Nếu giải tỏa để xây công trình mới, chủ đầu tư mới sẽ chịu trách nhiệm.
  • Phá dỡ nhà ở: Điều 93 Luật Nhà ở cho phép chủ sở hữu tự phá dỡ nếu đủ năng lực hoặc thuê đơn vị chuyên môn. Trường hợp giải tỏa để xây dựng công trình mới, chủ đầu tư dự án mới sẽ chịu trách nhiệm phá dỡ. Phá dỡ chung cư để cải tạo, xây dựng lại cần tuân thủ quy định riêng.
Các loại công trình khác nhau sẽ có những quy định riêng khi tháo dỡ
Các loại công trình khác nhau sẽ có những quy định riêng khi tháo dỡ

Quy định về an toàn lao động khi tháo dỡ

Để đảm bảo an toàn lao động khi tháo dỡ công trình, đơn vị thi công phải áp dụng các biện pháp phù hợp và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật. Hiện nay, việc này được quy định trong nhiều văn bản pháp luật.

  • Thông tư 16/2021/TT-BXD: Quy định chi tiết về quy chuẩn phá dỡ, nhấn mạnh tầm quan trọng của an toàn tại công trường.
  • QCVN 18:2021/BXD: Đưa ra các tiêu chuẩn cụ thể về an toàn lao động trong thi công xây dựng, ban hành kèm theo Thông tư 16/2021/TT-BXD.
  • Luật Bảo vệ Môi trường 2020: Điều 6 và Điều 64 yêu cầu xử lý chất thải, hạn chế tiếng ồn, bụi bẩn và đảm bảo an toàn lao động.

Quy định về an toàn lao động

  • Kiểm tra công trường: Đảm bảo không còn người không có nhiệm vụ. Ngắt tất cả nguồn điện, nước, khí đốt; nếu cần sử dụng, phải bao che kín và có người giám sát.
  • Rào chắn và cảnh báo: Rào chắn kín các vùng nguy hiểm, cao tối thiểu 2m, kèm bảng chỉ dẫn. Bố trí người giám sát và bảo vệ tại cổng ra vào, kể cả ngoài giờ làm việc.
  • Phân công lao động: Người lao động chỉ thực hiện nhiệm vụ được giao. Trước mỗi ca làm việc, người sử dụng lao động phải hướng dẫn chi tiết và giám sát.
  • Trang bị bảo hộ cá nhân: Mũ bảo hộ, đai an toàn khi làm việc trên cao, áo phản quang dễ nhận biết. Bảo vệ mắt, tai, mặt khi có bụi hoặc tiếng ồn. Sử dụng găng tay và giày bảo hộ phù hợp.

Quy định về môi trường

  • Tháo dỡ an toàn: Phải tuân theo trình tự trong thiết kế tháo dỡ, tránh gây mất ổn định cho phần công trình chưa phá dỡ.
  • Kiểm soát bụi: Phun nước định kỳ lên phần công trình đang phá dỡ, đảm bảo an toàn điện khi sử dụng nước.
  • Bảo vệ công trình liền kề: Không phá dỡ tường ngầm hoặc móng nếu chúng đang chống đỡ công trình liền kề. Phải gia cố trước khi tháo dỡ.
  • Sử dụng máy móc: Lựa chọn thiết bị phù hợp với đặc điểm kết cấu bị phá dỡ.

Xử lý chất thải và bảo vệ môi trường

  • Chất thải nguy hiểm: Nếu công trình chứa chất nguy hiểm, phải tẩy độc, làm sạch trước khi tháo dỡ.
  • Điều 6 Luật Bảo vệ Môi trường 2020: Cấm vận chuyển, đổ, thải chất thải nguy hại sai quy định.
  • Quản lý chất thải xây dựng: Vận chuyển chất thải bằng phương tiện phù hợp, tránh rò rỉ, rơi vãi. Tái chế, tái sử dụng chất thải rắn và phế liệu. Thu gom, xử lý chất thải theo đúng quy định.
Tháo dỡ nhà cao tầng phải có biện pháp phòng tránh nguy cơ sập đổ ngoài ý muốn
Tháo dỡ nhà cao tầng phải có biện pháp phòng tránh nguy cơ sập đổ ngoài ý muốn

Hậu quả pháp lý khi vi phạm quy định về tháo dỡ

Hiểu rõ hậu quả pháp lý khi vi phạm quy định về tháo dỡ giúp các bên nhận thức tầm quan trọng của việc tuân thủ.

Xử phạt hành chính

  • Nếu xảy ra sự cố khi phá dỡ mà không kịp thời báo cáo hoặc tự ý dọn dẹp hiện trường khi chưa được phép, chủ đầu tư có thể bị phạt từ 1 – 5 triệu đồng.
  • Mức phạt sẽ tăng lên 30 – 40 triệu đồng nếu vi phạm trình tự, phương pháp phá dỡ đã được phê duyệt, gây nguy cơ mất an toàn hoặc ô nhiễm môi trường. Nghị định 139/2017/NĐ-CP (Điều 21 và Điều 31) quy định rõ mức xử phạt cho các vi phạm này.

Truy cứu trách nhiệm hình sự

  • Nếu vi phạm nghiêm trọng gây sập đổ công trình, thiệt hại về người và tài sản, hoặc ô nhiễm môi trường, sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
  • Điều 119 Luật Xây dựng 2014 là cơ sở để xác định mức độ vi phạm và hậu quả, làm căn cứ cho cơ quan điều tra và xét xử theo Bộ luật Hình sự.

Trách nhiệm bồi thường thiệt hại

  • Khoản 3 Điều 118 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi 2020): Tổ chức, cá nhân phá dỡ công trình phải bồi thường thiệt hại do mình gây ra.
  • Chủ sở hữu hoặc người sử dụng công trình phải chấp hành quyết định phá dỡ; nếu không, sẽ bị cưỡng chế và phải chịu mọi chi phí.
  • Người có thẩm quyền quyết định phá dỡ chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu quyết định sai hoặc chậm trễ.
  • Điều 131 và Điều 134 Luật Bảo vệ Môi trường 2020: Quy định về chi phí bồi thường thiệt hại môi trường. Tùy trường hợp, chi phí sẽ do tổ chức, cá nhân trực tiếp chi trả hoặc nộp vào Quỹ Bảo vệ Môi trường.
Đánh giá
Call
Zalo